W dniu 22 listopada 2024 r., w siedzibie Parku Innowacyjnego Unipress Celestynów, będącego częścią Instytutu Wysokich Ciśnień PAN, odbyło się plenarne posiedzenie Sekcji Materiałów Metalowych Komitetu Inżynierii Materiałowej i Metalurgii PAN. W posiedzeniu uczestniczyło 23 członków Sekcji oraz siedmiu pracowników Instytutu.

Na wstępie Przewodniczący Sekcji, prof. dr hab. inż. Tadeusz Kulik, przywitał uczestników posiedzenia, a w szczególności prof. dra hab. Michała Boćkowskiego, dyrektora Instytutu Wysokich Ciśnień PAN, prof. dra hab. Sylwestra Porowskiego, byłego dyrektora IWC PAN oraz dra hab. inż. Mariusza Kulczyka, kierownika Laboratorium Plastyczności pod Wysokim Ciśnieniem IWC PAN, który zorganizował posiedzenie.

Przewodniczący Sekcji poinformował przybyłych, że rozpoczęła się nowa kadencja Komitetu Inżynierii Materiałowej i Metalurgii PAN, w związku z czym zmienił się skład osobowy zarówno Komitetu IMiM, jak i Sekcji Materiałów Metalowych. Przypomniał, że w poprzed­niej kadencji Sekcja była podzielona na 3 Zespoły, i ten podział pozostał niezmienny w bieżącej kadencji, ale liczba członków została zmniejszona do 31 osób. Przedstawił nowy skład Sekcji, oraz Przewodniczących Zespołów: prof. Agnieszkę Kopię z Akademii Grniczo-Hutniczej, kierującą Zespołem Inżynierii Powierzchni, prof. Dariusza Oleszaka z Politechniki Warszawskiej, kierującego Zespołem Nanomateriałów i prof. Adama Grajcara z Politechniki Śląskiej, kierującego Zespołem Przemian Fazowych i Degradacji Materiałów.

Następnie głos zabrał dyrektor Instytutu Wysokich Ciśnień PAN, prof. Boćkowski, który powitał przybyłych gości, krótko zaprezentował historię Instytutu, po czym przedstawił jego strukturę i działalność badawczą oraz rozwój infrastruktury.

Po prezentacji dyrektora Boćkowskiego prof. Kulik przedstawił jeszcze prof. Witolda Łojkowskiego, który krótko przedstawił zarys współpracy IWC PAN i Wydziału Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej. Nawiązując do historii, prof. Kulik, przypomniał założycieli inżynierii materiałowej w Polsce, tj. prof. prof. Stefana Wojciechowskiego, Adolfa Maciejnego i Romana Pampucha.

W części naukowej posiedzenia referat pod tytułem „Zastosowanie wysokiego ciśnienia do deformacji plastycznej tytanu” wygłosił dr hab. inż. Mariusz Kulczyk z Instytutu Wysokich Ciśnień PAN. Drugi referat naukowy pt. „Zaawansowane stale wielofazowe z metastabilnym austenitem szczątkowym – przemiany fazowe, wytwarzanie i perspektywy rozwoju stali karoseryjnych” przedstawił prof. dr hab. inż. Adam Grajcar z Wydziału Mechanicznego Technologicznego Politechniki Śląskiej.

W dalszej części posiedzenia Przewodniczący Sekcji, prof. Kulik, w imieniu prof. Pawła Zięby, Przewodniczącego Komitetu Inżynierii Materiałowej i Metalurgii PAN, wspomniał o zmianach otoczenia prawnego dotyczących m. in. dyscypliny inżynierii materiałowej, w tym o nowelizacji ustawy o Polskiej Akademii Nauk. Głos zabrała także prof. Małgorzata Lewandowska, która pokrótce przedstawiła – kontrowersyjne dla środowiska naukowego – zmiany w ustawie o PAN, dotyczące struktury Komitetów PAN, struktury właścicielskiej instytutów PAN, organu właściwego do sprawowania nadzoru nad PAN. Podkreśliła przy tym, że z części propozycji ustawowych ministerstwo wycofało się po krytyce środowiska naukowego.

Drugą poruszoną kwestią był słaby wynik wniosków z inżynierii materiałowej o finansowanie badań naukowych w ostatnich dwóch konkursach w NCN, złożonych w panelu ST‑11.  Zwrócono uwagę na duży udział finansowana w ramach ST‑11 projektów, które nie wypełniają lub w niewielkim stopniu wypełniają przesłanki zaliczenia tematyki badań do dyscypliny inżynieria materiałowa. Istnieje także potrzeba sformułowania dla potrzeb panelu ST-11, czym zajmuje się inżynieria materiałowa. Ustalono, że będą to zagadnienia związanych z ustaleniem relacji pomiędzy mikrostrukturą materiałów a ich właściwościami i zastosowaniem, oraz procesów technologicznych nadających materiałom oczekiwane właściwości konstrukcyjne lub funkcjonalne.